Sunday, July 3, 2011

რომი - ანტიკური საოცრება




     რომში ყოველი ქუჩა, კუთხე თუ ძეგლი გვიყვება მის ათასწლოვან ისტორიაზე - იმპერიის დედაქალაქი, გლადიატორთა შერკინების, ძარცვის და გაკოტრების, ასევე რომანტიკის და თავგადასავლების სამეფო. ამჟამადაც ის ერთ-ერთი ყველაზე მიმზიდველი ადგილია ტურისტებისთვის




კოლიზეუმი - ეს საოცარი ძეგლი გაიხსნა ჩვენს ერამდე პირველ საუკუნეში ფლავიანის ამფითეატრის სახელით. მას მალევე კოლიზეუმი ეწოდა ამფითეატრთან არსებული გრანდიოზული მონუმენტის გამო, რომელიც გამოსახავდა იმპერატორ ნერონს. რომაელების საყვარელი გართობა და სანახაობა იყო გლადიატორთა შერკინება, მხეცების ბრძოლა და თეატრალურ წარმოდგენები.
ეს საოცარი მონუმენტი აიგო იმპერატორ ვესპასიანოს და მისი ვაჟის ტიტოს დროს. ტიტომ ამფითეატრს კიდევ ორი რიგი დაამატა და მშენებლობის დასრულება 100 დღიანი თამაშებით აღნიშნა.
დღესდღეობით ამფითეატრის გარშემო შესაძლოა ე.წ. ცენტურიების ნახვა, რომლებიც შემოსილი არიან ანტიკური რომაელი მებრძოლების მსგავსად და ტურისტებთან ფოტოებს იღებენ, რაც უკვე ტრადიციად დამკვიდრდა. ყოველი მნახველი აღფრთოვანებულია მონუმენტით, რომლითაც რომი მთელ მსოფლიოშია ცნობილი. შეუძლებელია მისი შთამბეჭდაობის სიტყვებით გადმოცემა, განსაკუთრებით, როდესაც ღამის განათება ირთვება.

პანთეონი  - პანთეონი პირველი ნაგებობა იყო, რომელმაც დაანგრია ბარიერი ეკლესიასა და ერს შორის. წარსულში უფლის რეზიდენციასთან მიღწევა ხმოლოდ ეპისკოპოსებს და მონაზვნებს შეეძლოთ. როდესაც პანთეონი აშენდა, ამის უფლება ყოველ ადამიანს მიენიჭა. ლეგენდის თანახმად ნაგებობა აღიმართა იმ ადგილას, საიდანაც რომული სიკვდილის შემდეგ ცაში აიტაცა არწივმა. კონსული აგრიპას ბრძანებით ეს ტაძარი აღიმართა ყველა ღვთაების პატივსაცემად. შესაბამისად, პანთეონი იყო პირველი რელიგიური ნაგებობა ხალხისთვის. ეს ძეგლი საუკეთესოდაა დაცული და შენახული. ეს არის არქიტექტურის შედევრი. მას მრავალი ასლი აქვს მსოფლიოში.  ამ ჯადოსნური ტაძრის შესახებ მრავალი ლეგენდა არსებობს. ერთის თანახმად, დემონი გარეთ ელოდებოდა პიეტრო ბაილარდოს (ბანდიტი და წარმატებული მხედარი) ანგარიშის გასასწორებლად. მაგრამ ბაილარდო შევიდა ტაძარში დანაშაულის მოსანანიებლად. განრისხებულმა დემონმა ცეცხლის რკალი შემოავლო ტაძარს. 

ტრევის შადრევანი - თუ რომში ხართ და კვლავაც გინდათ ამ საოცარი ქალაქის ნახვა, მაშინ ნუ ყოყმანობთ და გადააგდეთ მონეტა ტრევის შადრევანში თქვენი სურვილის ასრულებისთვის.  ულამაზესი სანახაობა ნიკოლო სალვის არქიტექტურით, სადაც ჰარმონიულად შერწყმულია ბაროკო და კლასიციზმი. აქ იყო მანიფესტაციების და დიდი მოვნელების არენა. ერთი რამ ცხადი უნდა იყოს: მხოლოდ ანიტა ეკბერგს ” La dolce vita” - დან შეეძლო შადრევანში ბანაობა. თუ თქვენც იგივეს ეცდებით, პოლიციასთან გექნებათ საქმე.
ნაგებობის თვალისმომჭრელი სილამაზე მნახველს აჯადოვებს. მხოლოდ ცოტა თუ ამჩნევს მნიშვნელოვან დეტალს: შადრევანის მარჯვნივ არის ტუფის ვაზა “asso di coppe”. ლეგენდის თანახმად, ნიკოლო სალვიმ ის შექმნა დალაქისთვის შადრევანის ხედის დასამალად, რადგან მუშაობის დროს ის მუდმივად აკრიტიკებდა მის არქიტექტურულ ნამუშევრებს.



ვატიკანი - აიგო წმიდა პეტრეს საფლავზე. ვატიკანს სუვერენული სახელმწიფოს სტატუსი მიენიჭა ლატერანის კონვენციის შედეგად 1929 წელს. ეს არის მსოფლიოში ყველაზე პატარა სახელმწიფო, სადაც კათოლიკური სამყაროს უმაღლესი სასულიერო ხელისუფლების რეზიდენციაა. ადრე მისი მონახულება არ იყო ადვილი, ახლა კი ყველა მსურველისთვის ხელმისაწვდომია გაეცნოს ამ ხელოვნების, კულტურულ და რელიგიურ ციტადელს.
ვატიკანში არის 11 მუზეუმი ჯადოსნური ბაღებით, შადრევნებით, აუზებით. მუზეუმებში დაცულია შეუფასებელი საგანძური ეგვიპტის, ახლო აღმოსავლეთის, ანტიკური რომაელების შემოქმედებით. აქ ნახავთ წმიდა პეტრეს ტაძარს, ბაღებს, ბიბლიოთეკას, ვატიკანის მუზეუმებს, სადაც შეიძლება გაეცნოთ მიქელანჯელოს შედევრებს, სიქსტის კაპელას და მიიღოთ დაუვიწყარი შთაბეჭდილება.


 
ფორუმი  (ლათ.Forum Romanum) – უძველესი მოედანი ძველი რომის ცენტრში, თავისი განუმეორებელი ნაგებობებით. შეიქმნა ჯერ კიდევ პირველი რომაელი მეფეების დროს, ჩვენს ერამდე მე- 7 საუკუნეში. აქ იკრიბებოდნენ ძველი რომაელები. რომის რესპუბლიკად გამოცხადების შემდეგ აქ აიგო მნიშვნელოვანი სახელმწიფო დაწესებულებები, სენატი, სასამართლო. აქვე იყო სავაჭრო დახლები, სახელოსნოები, ტაძრები, ტრიბუნები ორატორებისთვის. თავად ფორუმი კი დამშვენებული იყო ძეგლებით, რომლებიც რომაელთა გამარჯვებებს ასახავდა.
ყველაზე ხელსაყრელია ფორუმზე მოხვედრა ცენტრალური შესასვლელიდან, სადაც შესაძლებელია გაეცნოთ მაკეტს, რომელიც გვიჩვენებს ფორუმის ანტიკური გამოსახულებას. აქ ნახავთ სან-ლორენცოს ბრწყინვალე ეკლესიას, ემილიას ბაზილიკის ნაშთებს, ძველი რომის სენატის შენობას და სხვა ანტიკურ ღირშესანიშნაობებს.




ესპანეთის მოედანი (Piazza di Spagna) - მოედანი რომის ცენტრში. სახელწოდება მიიღო აქ განთავსებული ესპანეთის საელჩოს გამო. ის ერთ-ერთი ყველაზე ელეგანტური მოედანია ქალაქში. შეიქმნა, როგორც თავისებური ”დიდი სასტუმრო” მარადიული ქალაქის მრავალრიცხოვანი ტურისტებისთვის. პირველი სასტუმროები აქ მე-16 საუკუნეში გამოჩნდა. შემდგ კი ესპანეთმა აქ მიიღო საელჩოს რეზიდენცია პაპის კარზე. ამის შემდეგ ეწოდა ესპანეთის მოედანი.
მოედანი არის ორი განსხვავებული სამკუთხედის ფორმის. ჩრდილოეთ მხარეს მოედანს ესაზღვრება ესპანური კიბე და ეკლესია. კიბესთან გვხვდება ნავის ფორმის ბარკაჩას შადრევანი. ესპანეთის მოედანი არის რომის მოდის ცენტრი. აქ ხშირად წარმოადგენენ ყველაზე ცნობილ იტალიურ მოდელებს. 




პიაცა-ნავონა - ეს მოედანი განსაკუთრებულად გამოხატავს ქალაქის სულს. ითვლება ერთ-ერთ ულამაზესად მსოფლიოში.  ტურისტების საყვარელი ადგილი, მრავალრიცხოვანი კაფეებით. მოედანს აქვს სამხრეთიდან ჩრდილოეთისკენ გადაჭიმული ოვალის ფორმა. მოედანს ესაზღვრება მრავალი ულამაზესი ნაგებობა - სასახლეები, ტაძრები. მოედანზე არის სამი ულამაზესი შადრევანი. 

ვილა ბორგეზე  (Villa Borghese)დიდი ლანდშაფტური პარკი რომში, მოიცავს რამდენიმე ნაგებობას, მუზეუმებს: ბორგეზეს გალერეას, ხელოვნების ნიმუშების მდიდარი კრებულით, მათ შორის მრავალი შედევრით, ასევე ნაციონალური მუზეუმი ვილა ჯულია, ეტრუსკული ხელოვნების ყველაზე მდიდარი კოლექციით და თანამედროვე ხელოვნების ეროვნული გარელეა, რომელიც გვაცნობს ყველა ძირითად მხატვრულ მიმდინარეობებს XIX საუკუნიდან. პარკში ასევე არის ატრაქციონები.
ადრე ამ რაიონის მიწები ეკუთვნოდა ბორგეზეს დინასტიას, XVII საუკუნეში კარდინალმა შიპიონე ბორგეზემ პარკი გააშენა, რომელიც ძირითადას ინგლისურ სტილზეა გაფორმებული. მეოცე საუკუნიდან ის სახელმწიფომ შეიძინა და ქალაქს გადასცა.








პიაცა დელ პოპოლო (Piazza del Popolo) , სახალხო მოედანი, თუმცა სახელწოდება ტაძრიდან მიიღო - სანტა-მარია-დელ-პოპოლო.
ისტორიულად ეს მოედანი სახალხოდ სიკვდილის დასჯის ადგილად ითვლებოდა.
მოედნის შუაგულში აღმართულია ეგვიპტური ობელისკი, რომლის უძველესი წარწერები ხოტბას ასხამენ ფარაონ რამზეს II-ს. მონუმენტი ჩვენს ერამდე პირველ საუკუნეში იქნა რომში გადმოტანილი. საუკუნეების მანძილზე დიდ ცირკში იყო აღმართული. ხოლო მე -16 საუკუნეში რომის პაპის ბრძანებით გადმოიტანეს რომის ჩრდილოეთ კარიბჭესთან. ობელისკის გარშემო მოედანს ამშვენებს სამი შადრევანი.
ამჟამად მოედანზე აკრძალულია ავტომობილით დადაადგილება. 



წმიდა პეტრეს ტაძარი (Basilica di San Pietro) - კათოლიკური ტაძარი, რომელიც ბოლო დრომდე მსოფლიოში ყველაზე დიდ ქრისტიანულ ეკლესადაა მიჩნეული. სიმაღლე არის 136 მ.
ძველად ტაძრის ადგილას ნერონის ცირკის ბაღები იყო. პირველი ბაზილიკა 324 წელს აშენდა, პირველი ქრისტიანი იმპერატორის კონსტანტინეს მეფობისას. ტაძრის საკურთხეველი არის წმიდა პეტრეს საფლავთან, რომელიც მოწამეობრივად აღესრულა 66 წელს.
ტაძრის წინ არის გრანდიოზული მოედანი. ის იტევს მორწმუნეების დიდ ნაკადს, რომელთაც სურთ პაპისგან ლოცვა-კურთხევა.
ტაძარი ღრმა შთაბეჭდილებას ტოვებს გრანდიოზულობით, პროპორციების ჰარმონიით, მდიდარი გაფორმებით, სკულპტურებით და ხელოვნების უმნიშვნელოვანესი ქმნილებებით.